Жалиева Жамиля Мухтаровна – преподаватель кафедры американистики и перевода Ошского государственного университета, тел.: +996-773 661222, е-mail: zhalievaoshsu@gmail.com
Ажибаева Гулжан Алишеровна – преподаватель кафедры методики преподавания английского языка Ошского государственного университета, Кыргызская Республика, тел.: +996-776 102428, е-mail: g-azhibaeva89@mail.ru
РЕПРЕЗЕНТАЦИЯ ФРЕЙМО-СКРИПТОВОГО СТРОЕНИЯ БРАКОСОЧЕТАНИЯ ЯЗЫКОВЫМИ СРЕДСТВАМИ (на материалах кыргызского, английского и русского языков)
Лингвокогнитивное моделирование языка − это одно из ключевых направлений современной филологии. Фрейм “свадьба” относится к динамичным процедурным когнитивным образованиям. Этнокультурная специфика данного фрейма обусловлена существующими культурными доминантами. В статье проводится анализ языковых средств, определяются ключевые слоты и выявляются ассоциативные связи, активизирующие слоты этого фрейма. Теория культурных сценариев выбрана как эффективный инструмент для описания лингвистической семантики с когнитивной точки зрения. Цель статьи − выявить последовательность этапов, эпизодов социо-культурного события “свадьба” с описанием причинно-взаимосвязанных коммуникативных шагов. Преимущество изучения последовательных стереотипных действий любого этноса состоит в том, что оно предполагает не только описание речевых актов коммуникантов, но и их поведенческих норм. Это позволяет выявить сходства и различия между различными культурами.
Түйүндүү сөздөр орус тилинде:фрейм; инсайт; сценарий; скрипт; свадьба; хронотоп; преамбула
ТИЛ КАРАЖАТТАРЫ МЕНЕН ҮЙЛӨНҮҮ ТОЙДУН ФРЕЙМ-СКРИПТТИК ТҮЗҮМҮНҮН РЕПРЕЗЕНТАЦИЯСЫ (кыргыз, англис жана орус тилдеринин материалдарынын негизинде)
Тилди лингвокогнитивдик моделдөө − тил илиминин негизги багыттарынын бири болуп саналат. “Үйлөнүү той” фрейми когнитивдик түзүлүштөрдүн динамикалуу жол-жоболоруна кирет. Бул фреймдин этномаданий өзгөчөлүгү менен шартталган маданий доминанттарга байланыштуу. Макалада тилдик каражаттар талданып, негизги уячалар аныкталат жана ушул алкактын көзөнөктөрүн активдештирүүчү ассоциативдик шилтемелер аныкталат. Маданий сценарийлер теориясы лингвистикалык семантиканы когнитивдик көз караштан сүрөттөөнүн эффективдүү куралы катары тандалып алынган. Макаланын максаты – “үйлөнүү той” социалдык-маданий иш-чарасынын этаптарынын, эпизоддорунун ырааттуулугун өз ара байланышкан кадамдарды сүрөттөө менен аныктоо. Ар кандай этностун ырааттуу стереотиптүү иш-аракеттерин изилдөөнүн артыкчылыгы, ал коммуниканттардын сүйлөө иш-аракеттерин гана эмес, алардын жүрүм-турум нормаларын сүрөттөөнү камтыйт. Бул ар кандай маданияттардын окшоштуктарын жана айырмачылыктарын аныктоого мүмкүндүк берет.
Түйүндүү сөздөр кыргыз тилинде:фрейм; инсайт; сценарий; скрипт; үйлөнүү той; хронотоп; преамбула
REPRESENTATION OF THE FRAME-SCRIPT STRUCTURE OF WEDDING BY LANGUAGE MEANS (on the materials of the Kyrgyz, English and Russian languages)
Linguocognitive modeling of language is one of the key areas of modern philology. The “wedding” frame refers to dynamic procedural cognitive formations. The ethno-cultural specificity of this frame is determined by the existing cultural dominants. The article analyzes the language tools, identifies the key slots and identifies the associative links that activate the slots of this frame. The theory of cultural scenarios is chosen as an effective tool for describing linguistic semantics from a cognitive point of view. The purpose of the article is to identify the sequence of stages, episodes of the socio-cultural event “wedding” with the description of causally interrelated communicative steps. The advantage of studying consistent stereotypical actions of any ethnic group is that it involves not only the description of speech acts of communicants, but also their behavioral norms. This makes it possible to identify similarities and differences between different cultures.
Түйүндүү сөздөр англис тилинде:frame; insight; script; wedding; chronotop; preamble